Ferhalen út 't feld

Volop in de graanoogst bij Mts. Bierma

In het land bij de Oude Bildtdijk is Maatschap Bierma uit Oude Bildtzijl met het 7 meter brede maaibord wintertarwe aan het dorsen. Achter de combine hangt een stofwolk. Hoe meer stof hoe droger de granen over het algemeen zijn. De combine maait de tarwe en scheidt het stro en de kaf (omhulsel) van de korrel. Zoals de uitdrukking zegt; het kaf van de koren scheiden. De volle kiepers met tarwe weegt en lost Bierma bij Van Gunst in Hallum. Vanaf daar worden de vrachten naar George Pars Graanhandel BV in St. Jacobiparochie gebracht.

Granen
Bierma heeft de wintertarwe en wintergerst afgelopen oktober gezaaid. “Wij kiezen voor wintertarwerassen die vroeg tot middenvroeg rijp zijn en een goede ziekteresistentie hebben, zoals Chevignon en Ebey” vertellen Jelmer en Watze. Van de granen die in Nederland worden geteeld is veruit het grootste deel wintertarwe. De wintergranen worden in de herfst gezaaid en geven een hogere opbrengst dan zomergranen, welke pas in het voorjaar worden gezaaid.
Begin augustus zijn ze bij Bierma begonnen met de oogst van de wintertarwe. Doordat we dit jaar minder warmte en zon hebben gehad zijn de opbrengsten van de granen bij Bierma, net als in de rest van Nederland, lager dan de afgelopen jaren. Naast tarwe komt er zo’n 4 tot 6 ton stro van een hectare wintertarwe. Hiervan kunnen stropakken worden geperst of het stro kan worden verhakseld. “Wij verhakselen het stro om de bodem te voeden met organische stof” legt Watze uit.

Oogsttijd
Op veel boerenbedrijven staat de radio rond half 1 afgestemd op Omrop Fryslân. Piet Paulusma vertelt dan het weerbericht voor de komende dagen. Met het wisselvallige weer wachten de boeren iedere dag weer in spanning af wat Piet te vertellen heeft. Voor een goede graanoogst moet het een paar dagen achter elkaar droog zijn. Het streven is om de granen met een vochtpercentage van 15% te oogsten. Wanneer het graan vochtiger is moet het worden gedroogd.

Drukte bij Pars
Op een droge zonnige dag is het bij George Pars Graanhandel BV volop actie met af en aan rijdende keepers en vrachtwagens vol tarwe en gerst. Eerst worden de vrachten gewogen, waarna ze bij de opslagloodsen worden geleegd. De medewerkers van Pars rijden met heftrucks en een shovel de tarwe vervolgens naar binnen om het daar over de ventilatiekokers te storten. Soms tot diep in de nacht om alles zo snel mogelijk binnen te hebben voor eventuele regen. In totaal kan er maar liefst 25.000 ton aan granen worden opgeslagen in St. Jacob.

Struufmeel
Een klein gedeelte van de tarwe houdt maatschap Bierma jaarlijks apart. Deze tarwe wordt geschoond bij Pars en gaat dan naar de Vrouwbuurstermolen. Daar wordt het graan in de molen vermalen tot meel, waar struufmeel (pannenkoekmeel) van wordt gemaakt. Onder andere te koop op zaterdagmiddag bij de molen en de eerste zondag van de maand op de streekmarkt van Ouwe Syl.

Sunita “Ouwe Sylsters”
Augustus is ook de tijd van de oogst van de aardappelstammen. Deze kleine veldjes met potentiele nieuwe rassen worden met de hand gezet en geoogst. “Voorheen was het kweken meer gericht op de eisen van de kopers, tegenwoordig zijn de resistenties en duurzaamheid van het ras het belangrijkst.” vertelt Watze. Het kruisen van een nieuw ras is een lastige taak. “Wij moeten blij zijn met één succesvol ras in 20 jaar”. Het kweken van een nieuw ras is Familie Bierma gelukt met het ras Sunita. Waar inmiddels in Europa 300 ha pootgoed van geteeld wordt.