Ferhalen út 't feld

Aardappelen sorteren, een kijkje achter de schuurdeuren

Gedurende de zomer zijn de boeren vaak in het veld te vinden, nu in de winter zijn de werkzaamheden minder zichtbaar. Wat gebeurt er achter de schuurdeuren?

Bij Rienks Agro zijn ze druk met het klaarmaken van de pootaardappelen voor de export. De pootaardappelen die afgelopen herfst zijn geoogst en ingeschuurd worden in de wintermaanden verwerkt en gaan naar afnemers over de hele wereld om daar weer geplant te worden voor een nieuwe oogst.

Wereldwijde export
De Bildtse pootaardappelen worden de hele wereld over geëxporteerd. 90% van de aardappelen die Rienks teelt gaan naar het buitenland. Op het moment zijn ze druk bezig met het klaarmaken van Spunta’s (ras) voor Egypte. Andere bestemming die de komende weken op de planning staan zijn Algerije en Libanon. “De verre landen gaan het eerst weg, daar is nu het seizoen om de aardappelen te planten.”, legt Gerlof Rienks uit. Richting het voorjaar gaan de aardappelen voor de Europese landen pas weg.

De Bildtse pootaardappelen hebben een goede reputatie in het buitenland. Ze staan bekend om een hoge kwaliteit door de goede Nederlandse grond en de kennis en kunde van de telers. “Een chipsfabriek in Roemenië koopt bijvoorbeeld onze pootaardappelen. Als ze de aardappelen daar zelf vermeerderen worden ze bruin van binnen”, vertelt Gerlof.

Handelshuizen
De verkoop van de pootaardappelen wordt veelal geregeld door handelshuizen. De meeste boeren zijn aangesloten bij 1 à 2 hiervan. Gerlof Rienks regelt zijn afzet echter met een meerdere handelshuizen en verkoopt daarnaast een deel op de vrije markt. Deze manier van handelen kost veel tijd en moet je liggen. “Voor mij is het misschien ook meer hobby.”, zegt Gerlof. Nieuwe rassen worden veelal ontwikkeld door de handelshuizen. Na 30 jaar wordt een ras vrij, dan kan Rienks de aardappelen onder eigen naam verkopen. “Deze vrije rassen maken wij dan ook klaar in onze eigen jutezakken”, vertelt Jan Rienks.

Sorteren
De afnemers van de pootaardappelen geven aan welk ras, in welke maat, welke verpakking en van welke kwaliteit ze de aardappelen willen ontvangen. De kleinere aardappelen zijn duurder dan dikke, omdat hiervan meer in een kilo passen.

Zodra een afleveropdracht binnenkomt kan Rienks de kisten uit de koeling gaan verwerken. De aardappelen worden eerst op de juiste maat gesorteerd door middel van grote zeven met roosters (zie foto). Vervolgens worden de aardappelen gecontroleerd door de mannen aan de leesband. “De aardappelen die niet mooi genoeg zijn halen ze er hier uit.” Aardappelen met bijvoorbeeld groeischeuren, beschadigingen of schurft willen de kopers niet hebben. Op het oog worden deze er allemaal uit gesorteerd. Om te zorgen dat de aardappelen ook echt aan de juiste kwaliteitseisen voldoen, keurt de NAK (Nederlandse algemene Keuringsdienst) ze. “De NAK komt bijna elke dag twee keer langs om de partijen te keuren waar wij mee bezig zijn”.

Nadat de aardappelen over de leesband zijn geweest, gaan ze via een transportband naar de opzaklijn. Hier worden de aardappelen verpakt. “Het ene land wil ze in 25kg of 50kg jutezakken en anderen in bigbags.” Per dag kan Rienks 50.000 kg aardappelen verwerken. Een deel wordt rechtstreeks met de vrachtwagen naar de ontvanger gereden en een deel gaat per schip.